Alt text był przez lata jednym z fundamentów dobrych praktyk webdesignu. Pomagał w dostępności, pozycjonowaniu obrazów i przejrzystości treści.

W erze AI i modeli multimodalnych pojawia się jednak nowe pytanie:

Czy alt text ma jeszcze sens, skoro modele językowe same potrafią „widzieć” obrazy?

Krótka odpowiedź: tak — ale jego rola zmienia się diametralnie.

Dłuższa odpowiedź: to zależy od tego… dla kogo piszesz internet.

Bo dziś istnieją trzy równoległe sposoby „czytania” grafik:

• osoby korzystające z technologii asystujących,

• klasyczne wyszukiwarki (Google Images),

• modele sztucznej inteligencji (ChatGPT, Gemini, Claude).

 

Każda z tych grup wykorzystuje obraz inaczej.

I każda inaczej traktuje alt text.

 

1. Alt text nadal jest niezastąpiony… dla ludzi

 

Zanim przejdziemy do AI, warto przypomnieć oczywistość:

alt text jest przede wszystkim narzędziem dostępności.

To jego pierwotne, najważniejsze zastosowanie.

Screen readery wciąż czytają alt jako jedyny opis obrazu. Jeśli tam nie ma sensownej informacji, użytkownik nie wie, co znajduje się na grafice.

Dla osób z niepełnosprawnościami wzroku alt text jest:

• opisem sceny,

• kontekstem,

• nośnikiem treści,

• narzędziem interpretacji.

 

To się nie zmienia, niezależnie od rozwoju AI.

 

2. SEO: alt text już nie jest „sekretnym złotem”, ale nadal się liczy

 

Google od dawna nie traktuje alt textów jako pola do spamowania słów kluczowych.

Algorytm nie podnosi rankingu strony tylko dlatego, że ktoś wstawił:

alt=”najlepszy tani hosting polska promocja darmowy ssl”

…co w latach 2007–2013 było normą.

Dziś alt spełnia inne zadania:

• pomaga klasyfikować obraz,

• pomaga w pozycjonowaniu konkretnie tego obrazka,

• daje kontekst tekstom wokół obrazu,

• wpływa na ogólną jakość semantyczną strony.

 

To wciąż jest ważne, ale nie ma nic wspólnego z agresywnym SEO z przeszłości.

 

3. A co z AI? Czy modele językowe „czytają” alt text?

 

Tu robi się ciekawie.

Modele multimodalne (GPT-4o, Gemini 2.0, Claude 3) potrafią interpretować obraz bez alt textu.

 

Widzą:

• obiekty,

• kontekst,

• relacje przestrzenne,

• tekst na obrazku,

• brandy,

• emocje postaci,

• kompozycję,

• styl.

 

W wielu przypadkach AI opisze obraz lepiej niż alt text napisany ręcznie.

Oznacza to, że z perspektywy sztucznej inteligencji alt text nie jest niezbędny, bo model potrafi samodzielnie opisać zdjęcie.

Ale…

Nie oznacza to, że alt text jest zbędny.

4. Modele AI traktują alt text jako sygnał intencji

 

AI ma jedną przewagę (i jedną słabość):

widzi wszystko, ale nie wie, co jest ważne dla projektu, marki, kontekstu i autora.

Alt text staje się dla modelu:

• wytyczną,

• metadanymi,

• podpowiedzią priorytetu,

• intencją twórcy.

 

Przykład:

Na zdjęciu jest biurko z monitorem, ale na monitorze wyświetla się UI Twojej aplikacji.

AI opisze to tak:

„Biurko z monitorem, klawiaturą, doniczką i notesem.”

Ale jeśli w alt text wpiszesz:

alt=”zrzut ekranu aplikacji X działającej w trybie ciemnym na pulpicie komputera”

→ AI zaczyna traktować obraz jako ilustrację funkcji, a nie „ładny stock”.

To fundamentalna różnica.

 

5. Alt text pomaga AI tam, gdzie modele… nie powinny zgadywać

 

Obserwowane w praktyce:

1. Logo

 

Model rozpozna markę, ale:

• może pomylić wersję,

• może nie wiedzieć, czy logo ma znaczenie kontekstowe,

• może nie wiedzieć, czy to Twój produkt czy reklama.

 

2. Elementy UI

 

AI widzi wykres, ale nie wie, czy jest:

• aktualny,

• przykładowy,

• prawdziwy,

• brandingowy,

• symboliczny.

 

3. Zdjęcia produktowe

 

AI widzi produkt, ale nie zna:

• modelu,

• przeznaczenia,

• wariantu kolorystycznego,

• nazwy kolekcji.

 

4. Grafiki abstrakcyjne

 

AI „wymyśla” interpretację.

Alt text nadaje właściwy sens.

 

6. Najważniejsze: alt text jest wiążący dla agentów AI

 

W erze agentów (Atlas, Agent Mode Microsoftu) alt text ma nowe znaczenie:

Agent AI traktuje alt text jako najważniejszy opis obrazu, bo jest to jedyna treść „autoryzowana” przez twórcę strony.

Agent nie zgaduje.

Agent ma wykonać zadanie.

A to oznacza:

• alt text pomaga podejmować decyzje,

• alt text określa, co jest istotne,

• alt text czasem zastępuje analizę wizualną.

 

Dla agentów AI alt text jest bardziej jak API semantyczne.

 

7. Czy AI będzie ignorować alt text, jeśli jest spamem? Tak — i to szybko

 

Alt text zrobiony źle działa przeciwko Tobie:

• AI łatwo wykrywa keyword stuffing,

• ignoruje treści niezgodne z obrazem,

• obniża wiarygodność strony,

• agent może odrzucić stronę jako manipulacyjną.

 

To dokładnie ten sam problem, który dotyczy ARIA.

AI-first era jest bardziej odporna na spam niż Google.

 

8. To kiedy alt text ma znaczenie? Oto trzy przypadki, które liczą się dziś najbardziej

 

1) Dostępność dla ludzi

 

— absolutny priorytet, którego AI nie zastąpi.

2) Komunikacja intencji autora

 

— AI nie wie, co jest najważniejsze, dopóki mu tego nie powiesz.

3) Praca z agentami AI

 

— alt text staje się punktem orientacyjnym dla modelu, który ma wykonać zadanie automatyczne.

 

Podsumowanie WebFlux

 

Alt text nie umarł.

Nie stracił znaczenia.

Nie został zastąpiony przez AI.

Po prostu zmienił funkcję:

Alt text nie jest już opisem obrazu.

Alt text jest opisem intencji autora obrazu.

Ludzie potrzebują go, by zrozumieć grafikę.

AI potrzebuje go, by zrozumieć, dlaczego jest tam ta grafika i jaki ma cel.

W erze modeli multimodalnych alt text zaczyna pełnić rolę, której kiedyś nie miał:

staje się metadanymi semantycznymi internetu.